Nhằm đem đến những trải nghiệm, khám phá mới mẻ cho du khách, công chúng yêu khoa học, năm 2024, Trung tâm Khám phá khoa học và Ðổi mới sáng tạo (Sở KH&CN) đã đầu tư xây dựng bổ sung nhiều hạng mục, hệ thống các thiết bị, mô hình ngoài trời; lên kế hoạch mở cửa đón khách vào ban đêm…
Thêm nhiều hạng mục, mô hình trải nghiệm mới
Đến nay, Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo đón khoảng 150 nghìn lượt khách đến Tổ hợp Không gian khoa học để tham quan, trải nghiệm (chủ yếu là khám phá ở 7 phòng trưng bày theo các chủ đề khác nhau, xem show khoa học và theo dõi công nghệ chiếu phim hiện đại trong Nhà chiếu hình vũ trụ).
Để thu hút nhiều hơn nữa khách du lịch, công chúng yêu khoa học đến với Tổ hợp Không gian khoa học, ông Nguyễn Hữu Hà – Phó Giám đốc Sở KH&CN, Giám đốc Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo, cho biết đơn vị đã đầu tư xây dựng bổ sung nhiều hạng mục, mô hình trải nghiệm khoa học và vận động ngoài trời mới, thú vị và hấp dẫn, như: Hệ thống trình diễn ánh sáng nghệ thuật tương tác “Cổng vũ trụ”; khu khám phá khoa học ngoài trời trong diện tích gần 500 m2. Đến nay, các hạng mục cơ bản đã hoàn thành.
Đáng chú ý, khu khám phá khoa học ngoài trời có nhiều trang thiết bị, trò chơi, mô hình độc đáo để du khách, công chúng trải nghiệm, như: Ghế lực hấp dẫn xoay 3600, trò chơi không trọng lực, hệ thống hoạt động thể chất cho trẻ em trên mô hình phi thuyền; hệ thống trống phát triển âm nhạc cho trẻ gồm các loại trống ống, trống gõ, trống khiêng, trống bướm; trò chơi những cơn bão lốc xoáy trên xe đạp, máy chạy bộ dành cho trẻ em, băng ghế hình tam giác, trò chơi kết hợp máy bay và xe đạp để nhận biết lực ly tâm, lực mô-men xoắn; bàn đạp tạo ra động năng, chuyển đổi thành năng lượng điện; hệ thống trình diễn ánh sáng nghệ thuật tương tác – hệ sinh học, chim và động vật… Ngoài ra, còn có các hạng mục về sân khấu di động, hệ thống chiếu sáng dành riêng cho các sự kiện tổ chức vào ban đêm.
Trong năm 2024, Trung tâm cũng lên kế hoạch mở cửa đón khách trải nghiệm vào ban đêm; đồng thời khai thác các hoạt động của Khu thiếu nhi, triển khai các lớp học STEM theo chủ đề, khai thác các hoạt động tham quan, trải nghiệm thiên văn về đêm tại Đài Thiên văn Quy Nhơn.
“Các trò chơi của khu khám phá khoa học ngoài trời sẽ góp phần bổ sung không gian vận động và hoạt động thể chất ngoài trời kết hợp khám phá khoa học cho thiếu nhi nhằm tạo ra không gian chơi – học – phát triển thể chất dưới hình thức gắn kiến thức đã học với thực tiễn cuộc sống… Tất cả hứa hẹn sẽ đem đến cho công chúng những trải nghiệm thú vị”, ông Hà cho hay.
Chú trọng hoạt động STEM
Hiện nay, Sở KH&CN đang cùng Sở GD&ĐT xây dựng kế hoạch phối hợp để khai thác có hiệu quả công năng, con người của Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo phục vụ hoạt động giáo dục STEM.
Theo ông Hà, ngoài việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm STEM trong Trung tâm như các năm trước, trong năm 2024, Trung tâm dự kiến tổ chức một số lớp học STEM, triển khai tiết học thử nghiệm về STEM tại các điểm trường. Đồng thời, tổ chức Ngày hội STEM năm 2024, nhằm tạo cơ hội cho học sinh tham gia trải nghiệm những bài học được thiết kế theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Đây cũng là dịp để các cơ sở giáo dục, đơn vị hoạt động trong lĩnh vực STEM và các thầy cô có dịp trao đổi, giới thiệu những tiềm năng mới của mình về các sản phẩm phục vụ cho chương trình STEM.
Đáng chú ý, nhằm tận dụng khai thác lợi thế hiện có của tỉnh về cơ sở vật chất được đầu tư cho Đài Thiên văn Quy Nhơn, Sở KH&CN đã tham mưu cho UBND tỉnh đề xuất với Bộ KH&CN hỗ trợ để Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo phát triển thành cơ sở nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ, nhằm thực hiện Chiến lược phát triển và ứng dụng KH&CN vũ trụ đến năm 2030. Nội dung đề xuất này đã được phê duyệt tại Quyết định số 1619/QĐ-TTg ngày 14.12.2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch tỉnh Bình Định thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Hiện nay, Trung tâm đang làm việc với các chuyên gia trong và ngoài nước của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Nhóm vật lý SAGI để tham vấn ý kiến về định hướng hình thành phát triển. Trên cơ sở các ý kiến đóng góp của chuyên gia, Trung tâm sẽ xây dựng dự thảo đề án và hoàn thiện. Dự kiến trong quý IV/2024 sẽ lấy ý kiến phản biện về khả năng hình thành Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ vũ trụ.
Quan tâm hơn công tác quảng bá
“Hiện nay, số lượng công chúng trong nước và quốc tế biết đến Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo đang dần tăng. Tuy vậy, chúng tôi vẫn nhận thấy mức độ thu hút đối với du khách, nhất là khách quốc tế chưa được như kỳ vọng.
Do đó, thời gian đến, đơn vị tập trung xây dựng chiến lược truyền thông, đảm bảo cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác về các sự kiện, chương trình, hoạt động diễn ra ở Trung tâm. Đồng thời, nâng dần tính chuyên nghiệp trong tổ chức các hoạt động phổ biến khoa học; xây dựng kế hoạch luân chuyển, bổ sung các mô hình trải nghiệm, trò chơi khoa học và những hoạt động khác nhằm đảm bảo luôn có sự đổi mới cho công chúng sau mỗi lần đến với Trung tâm.
Bên cạnh đó, Trung tâm sẽ hoàn thiện hệ thống tham quan ảo trên nền tảng web, bổ sung thông tin giới thiệu bằng tiếng Anh để công chúng trên thế giới có thể tìm hiểu về Trung tâm, tìm đến tham quan và trải nghiệm”.
Ông NGUYỄN HỮU HÀ – Phó Giám đốc Sở KH&CN, Giám đốc Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo
(Theo AN NHIÊN, Báo Bình Định)